“ვინც ხალხში მნიშვნელოვანი პროექტების საწინააღმდეგო პროპაგანდას ეწევა, მავნებელია!”

მიუხედავად ექსპერტთა და დარგის სპეციალისტთა მიერ გაკეთებული განცხადებებისა, რომ ყველაზე მიმზიდველი დარგი საქართველოში ინვესტიციების განხორციელებისთვის ენერგეტიკაა, ჰესების მშენებლობა მოსახლეობის მხრიდან საპროტესტო აქციების ფონზე მიმდინარეობს.

ექსპერტი ეკონომიკის საკითხებში ირაკლი ლექვინაძე აცხადებს, რომ “ძალიან მნიშვნელოვანია ქართულმა საზოგადოება იცოდეს რუსეთის ახალი ენერგოდოქტრინის შესახებ, სადაც ხაზგასმით არის აღნიშნული, რომ უახლოეს წლებში, განვითარებული ბაზრის მოცულობა მცირდება და ამის ფონზე უნდა მოხდეს განვითარებადი ქვეყნების დამოკიდებულების გაზრდა რუსეთის ენერგომატარებლებზე, რაც მას მისცემს საკუთარი პოლიტიკის და გავლენების გამოყენების უფრო აქტიურ საშუალებას. რუსეთის ინტერესი საქართველოს არ გახდეს ენერგოდამოუკიდებელი, დიდია, შესაბამისად, მის ინტერესებშია არ მოხდეს საქართველოში ჰიდროპოტენციალის ათვისება.”

რასთან გვაქვს საქმე რეალურად: მოსახლეობის შიშთან, რაც გამოწვეულია იმით, რომ შეიძლება მათ სიცოცხლეს, ჯანმრთელობას ან ქონებას და მატერიალურ დოვლათს საფრთხე შეექმნას, თუ ადამიანთა ჯგუფის მიერ დაგეგმილ აქციებთან, როგორია სახელმწიფოს პოლიტიკა და როგორ აპირებს ხელისუფლება ამ პრობლემების მოგვარებას?

“გურია ნიუსის” კითხვებს ვიცე პრემიერი, ენერგეტიკის მინისტრი, კახა კალაძე პასუხობს.

_ბატონო კახა,ბოლო პერიოდში განვითარებული მოვლენები მსხვილი ენერგოპროექტების განხორციელებასთან დაკავშირებით, ბევრი კითხვის ნიშანს აჩენს, რასაც მოწმობს სოფელ ღურტაში მომხდარი ინციდენტიც. მიუხედავად გავრცელებული ინფორმაციისა, რომ მოსახლეობა ინფორმირებული იყო ჰესის მშენებლობის დაწყებაზე (იქ მანამდე თქვენ და ბატონი ბიძინა ივანიშვილიცბრძანდებოდით), მოსახლეობამ საპროტესტო აქცია მოაწყო და გზა გადაკეტა (იგივე სცენარით განვითარდა მოვლენები ხაიშში, აზომვითი სამუშაოების ჩატარების მცდელობისას). არსებობს მოსაზრება,რომ გარკვეული პირების (ანჯგუფის ) მხრიდან ადგილი აქვს საბოტაჟის მცდელობას. ამას დაემთხვა ისიც, რომ ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკის წარმომადგენლებთან გამართულ ერთ-ერთ შეხვედრაზე, სასტუმროში, გარკვეულმა ჯგუფმა აქცია მოაწყო მოთხოვნით,რომ EBRD-ს ჰიდროენერგეტიკაში თანხები არ ჩაედოთ… რა კომენტარს გააკეთებდით ამასთან დაკავშირებით?

_ მსხვილ ენერგო პროექტებთან დაკავშირებით განვითარებულ მოვლენები, გარკვეულწილად, მართლაც ჰგავს ერთმანეთს. ყველა შემთხვევა სპეციფიურია, მაგრამ ჰგავს ხელწერა. თითოეულ ამ შემთხვევაში მოსახლეობა საუბრობს ისეთი ტერმინებით და ფრაზებით, რომ აშკარად ჩანს, მათ უკან რაღაც დამრიგებელი ძალა, რომელიც მათ ასწავლის თუ როგორ უნდა მოიქცნენ. მოსახლეობას აქვს კონსტიტუციური უფლება, გამოხატოს პროტესტი კანონით დაშვებულ ფარგლებში ნებისმიერ საკითხზე. შესაბამისად, სახელმწიფოსა აქვს უფლება, ნებისმიერი უკანონო ქმედება აღკვეთოს კანონის ფარგლებში. ეს ამდენწლიანი შიშის და უკანონობის დემონსტრირების შემდეგ, ჯერ შეუჩვეველი მოვლენაა და არ გამოვრიცხავ ხალხში შიშის დაძლევის პროცესი ვინმემ თავისი ვიწრო ინტერესების გათვალისწინებით წარმართოს.

სამწუხაროდ, არის ჩვენს ქვეყანაში პოლიტიკოსებშიც და არასამთავრობოებშიც ისეთი მცირე ნაწილი, რომლებსაც ან პირადი ანგარებითი ინტერესი ამოძრავებს, ან კვალიფიკაცია აკლიათ. მათ აქვთ მხოლოდ ერთი მიზანი _ გააჩერონ პროექტი და ამას თვლიან საკუთარ წარმატებად, ყურადღების მიქცევის საშუალებად. არის შემთხვევები, როდესაც არასამთავრობოების წარმომადგენლები, ან რეპუტაციაშელახული პოლიტიკოსები მედიით გამოჩენის მიზნით განზრახ აკეთებენ სკანდალურ განცხადებებს.

დღეს, ხელისუფლება ისე თანამშრომლობს ხალხთან, როგორც არასდროს თითოეული ადამიანის ინტერესი საერთაშორისო ნორმების შესაბამისადაა გათვალისწინებული ჩვენი მხრიდან, ჩვენი სახელმწიფო გახდა ცივილური, ძალისმიერი უკანონო მეთოდებით და შიშით ხალხთან ლაპარაკის დრო წარსულს ჩაბარდა. შესაბამისად, მოსახლეობაც მოწოდების სიმაღლეზე უნდა იდგეს და გააცნობიეროს ახალი, მისთვის სასარგებლო და პროდუქტიული ახალი რეალობა.

_ ღურტაში განვითარებულ მოვლენებზე განცხადება გაავრცელა სახალხო დამცველის აპარატმა, სადაც ნათქვამია: “მოსახლეობის განცხადებით, გვირაბი რომელიცსოფელ ღურტას ტერიტორიაზე გაივლის, ინფრასტრუქტურას დააზიანებს და მეწყრული პროცესების გააქტიურებას შეუწყობს ხელს. ადგილობრივები აცხადებენ, რომ მათ გვირაბის გაჭრის შესახებ არაფერი იცოდნენ, რადგან მათთვის არავის უცნობებია. მოსახლეობა შიშობს, რომ გვირაბის გაჭრის შემთხვევაში 5 სოფელს დიდი ზიანი მიადგება და ისინი ვეღარ შეძლებენ უსაფრთხო გარემოში ცხოვრებას.” რამდენად შეესაბამება აღნიშნული ფაქტი სიმართლეს?

_ პროექტზე არსებობს მშენებლობის ნებართვა, პროექტს აქვს გარემოზე ზემოქმედების დადებითი შეფასება. მოსახლეობას ჰქონდა კითხვები, რომლითაც მიმართეს მთავრობას. მთავრობამ ინტერესის დასაკმაყოფილებლად პროცესში ჩარია დამოუკიდებელი ექსპერტები და გაიზიარა მათი რეკომენდაცია მშენებლობაზე აქტიური მონიტორინგის დაწესების შესახებ. რეკომენდაცია გავითვალისწინეთ და ვახორციელებთ დაკვირვებას. ამასთან, რასაკვირველია, ინვესტორი ვალდებულია, იზრუნოს პროექტის არეალში მცხოვრები მოსახლეობის უსაფრთხოებაზე. არავინ დატოვებს მოსახლეობას იქ, სადაც შეიძლება მათ სიცოცხლეს, ჯანმრთელობას ან ქონებას და მატერიალურ დოვლათს საფრთხე შეექმნას. მნიშვნელოვანია , რომ მოსახლეობა იცოდეს – რაც უფრო ახლოს არიან პროექტის განხორციელების არეალთან – მით მეტ სარგებელს მიიღებენ. მაგალითად, მშენებლობის პროცესში ადგილობრივები დასაქმდებიან , რაც მიგრაციის შეჩერების აუცილებელი წინაპირობაა. ინვესტორს მათთვის სამსახური სახლთან მიაქვს, ოჯახის მარჩენლებს აღარ მოუწევთ სახლიდან შორს სამუშაოს ძებნა. ნებისმიერი სახელმწიფო მნიშვნელობის პროექტის განხორციელებისას ვითარდება მიმდებარე ინფრასტრუქტურა, სოციალური პირობები რეგიონში, ეს მთელს მსოფლიოში ასეა და ვინც ამის საპირისპირო პროპაგანდას ეწევა ხალხში არის მავნებელი.

_ რაც შეეხება ასევე მსხვილ ინფრასტრუქტურულპროექტს, ხუდონჰესს, როგორც კვლევებმა აჩვენეს და როგორც ექსპერტები ადასტურებენ, პროექტს არ აქვს პრობლემა გეოლოგიის, სეისმოლოგიის, ეკონომიკური სარგებლის, კულტურული მემკვიდრეობის და ა/შსაკითხების მიხედვით, მთავარი პრობლემა რაც იკვეთება, არის განსახლება და ადგილობრივ მოსახლეობასთან კომუნიკაცია. როგორ აპირებს სამინისტრო ამ საკითხის მოგვარებას?

_ ინვესტორს აქვს ვალდებულება მოახდინოს განსახლება 4X12 სტანდარტით, რაც მსოფლიო ბანკის უმაღლესი სტანდარტია.