აქციისა და კონტრაქციის მონაწილეთა შორის მომხდარი ინციდენტის შემდეგ, სახალხო დამცველის აპარატში “გენდერული თანასწორობის დეპარტამენტი” შეიქმნა. დეპარტამენტის სხვადასხვა საკითხებთან ერთად, ლგტბ თემის წარმომადგენელთა უფლებების დაცვაზე იმუშავებს, რადგან, როგორც სახალხო დამცველის აპარატში აცხადებენ, მათ მიმართ გახორციელდა ფიზიკური შეურაცხყოფა.
“გენდერული თანასწორობის დეპარტამენტის” ხელმძღვანელმა ანა არგანაშვილმა “გურია ნიუსთან” განაცხადა, რომ “გახორციელებული ძალადობის გამო, ლგბტ თემის წარმომადგენლებს აღარ შეუძლიათ იცხოვროთ თავიანთ საცხოვრებელ ბინაში, ვინაიდან ეს საფრთხის შემცველია.”
_ 17 მაისის შემდეგ, ლგტბ თემის წარმომადგენელთა რამდენი განცხადება შემოვიდა?
_ აქციის მონაწილეთა მხრიდან შემოსულია რამდენიმე განცხადება. აქედან _ 29 სექსუალური უმცირესობის თემის 29 ინდივიდუალური განცხადება, რომელთა ნაწილი გადავაგზავნეთ პროკურატურაში და შს სამინისტროში. როდესაც გროვდება რაღაც ტიპის საქმეები, ჩვენ ვხდებით, რომ საჭიროა სისტემური ცვლილება და ვიწყებთ სისტემურ მუშაობას. სახალხო დამცველის აპარატის ორგანიზებით და არასამთავრობო ორგანიზაციების ინიციატივით, გაიმართა შეხვედრა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საპატრულო დეპარტამენტისა და შსს თბილისის სამმართველოს ხელმძღვანელობასთან.
_ რა იყო სამართალდამცავებთან შეხვედრის მიზანი?
_ მოგეხსენებათ საქართველოს სახალხო დამცველის მანდატის შესახებ _ კონსტიტუციით ზედამხედველობას უწევს აღმასრულებელი ხელისუფლების წარმომადგენლებს. ამ მიმართულებით ჩვენ მუდმივად ვმუშაობთ. პოლიციელებს უტარდებოდათ ტრენინგები ადამიანის უფლებებზე, დისკრიმინაციის წინააღმდეგ, ქალთა უფლებების დაცვაში. ახლა ჩავთვალეთ, რომ არის ძალიან კარგი დრო, რადგან არის დიდი მიმღებლობა თვითონ შსს მხრიდან. შეხვედრის მიზანია სამართალდამცავების მხრიდან გაძლიერდეს და გაიზარდოს ამ საკითხებთან მუშაობის ეფექტურობა. რეალურად ეს პრობლემები აქამდეც არსებობდა, უბრალოდ, თვალსაჩინო ახლა გახდა. სამწუხაროდ, იმისთვის, რომ ვაღიაროთ პრობლემების არსებობა, ფაქტი უნდა მოხდეს.
ჩვენ ინიციატივით მივმართეთ შსს-ს, შეიქმნას სამუშაო ჯგუფი, შევისწავლოთ სხვა ქვეყნის გამოცდილება, როგორ რეაგირებენ სამართალდამცავები ასეთ ინდივიდუალურ შემთხვევებზე, თუნდაც მანიფესტაციის შემთხვევაში. დიდი ხანია სხვა ქვეყნებში მსჯელობა მიდიოდა, როგორ გაეზარდათ მიმართვიანობა სიძულვილით მოტივირებული დანაშაულის შემთხვევაში. აღმოჩნდა, რომ გაცილებით მეტ შემთხვევას აქვს ადგილი, ვიდრე შეტყობინება კეთდება. ჩნდება კითხვა _ რატომ არ იყო აქამდე მიმართვიანობა, რატომ არ იყო საზოგადოებისთვის ცნობილი, თუნდაც ის, რომ ამხელა დაგროვილი არატოლერანტული განწყობა არსებობდა. იმიტომ, რომ შეტყობინებები არ იყო. რატომ არ იყო შეტყობინება? იმიტომ, რომ პოლიციამ უნდა იმუშაოს იმისთვის, სექსუალური უმცირესობის ჯგუფს მათ მიმართ ჰქონდეს ნდობა. ამაზე დავიწყეთ საუბარი. იმის თქმა, რომ აქამდე არ ხდებოდა და იმიტომ არ მოგვმართავდნენ, არ არის რეალისტური _ აგრესია ერთ დღეს არ ჩნდება. ჩვენ ასევე დაუკავშირდით პარლამენტის “გენდერული თანასწორობის საბჭოს.” ანალოგიური სამუშაო შეხვედრებს ვგეგმავთ პროკურატურაში. მთავარი მიზანია, ამ ადამიანების უფლებები ინსტიტუციონალურ დონეზე იყოს დაცული, გაწერილი “გაიდლაინებით,” რეკომენდაციებით და დიალოგი იყოს მუდმივად გახსნილი. სექსუალური უმცირესობათა მიმართ გახორციელდა ძალადობა, ფიზიკური შეურაცხყოფა. რიგ შემთხვევაში, სერიოზული მუქარა, დევნა. პრინციპში, პირველი პრეცედენტია, როდესაც ეს თემი დამოუკიდებლად იწყებს მომართვას. აქვე დადგა მეორე სერიოზული საკითხი _ გახორციელებული ძალადობის გამო, მათ აღარ შეუძლიათ იცხოვროთ თავიანთ საცხოვრებელ ბინაში, ვინაიდან ეს საფრთხის შემცველია. ყოველ შემთხვევაში, თავად ასე ამბობენ _ ანუ დაგვიდგა თავშესაფრის საკითხი. ეს ვითარება 17 მაისის შემდეგ გართულდა.
ჩვენ მივმართეთ პარლამენტის გენდერული თანასწორობის საბჭოს. გვინდა, ეს საკითხი პოლიტიკის დონეზე დადგეს. ასევე მივმართეთ ჯანდაცვის მინისტრის მოადგილეს, ტრეფიკინგის მსხვერპლთა სახელმწიფო ფონდს, რომელსაც აქვს თავშესაფარი ოჯახში ძალადობის და ტრეფიკინგის მსხვერპლთათვის. მაგრამ, დღემდე არ დამდგარა საკითხი, სექსუალური უმცირესობის თემის წევრისთვის იყოს თავშესაფარი.
_ თქვენი მიმართვის შემდეგ , აღიძრა სისხლის სამართლის საქმე კონკრეტულ პირზე?
_ ჩვენ რა შემთხვევაც გადავაგზავნეთ პროკურატურაში, ყველგან მითითება იყო ასეთი _ საქმე, შესაძლებელია შეიცავდეს სისხლის სამართლის ნიშნებს, გთხოვთ დაუყოვნებლივ გააკეთოთ რეაგირება. მსხვერპლებისგან ვიცით, რომ პროკურატურა მათთან აქტიურად თანამშრომლობს. ბევრ მათგანს დაუკავშირდნენ. ვიცით, რომ მიმდინარეობს ძიება. ეს დიდი პროცესია.
_ თქვენ 17 მაისს მონიტორინგს უწევდით აქციას. რა მოხდა და რამდენად ადეკვატური ძალა იყო გამოყენებული პოლიციელების მხრიდან.
_ ადამიანებს რომლებსაც კონსტიტუციით გარანტირებული უფლება აქვთ გამოხატვისა და შეკრება-მანიფესტაციის, არ მიეცათ საშუალება განეხორციელებინათ ეს უფლება. მაგრამ, მიზეზი რა იყო _ ძალა, რაოდენობა, თუ რისკების არშეფასება, ვფიქრობ ეს თავად ამ უწყებამ უნდა მოიკვლიოს. აქედან რომ შევაფასო, უპასუხისმგებლო ვიქნები. მაშინ უნდა ვიცოდე სრული შეიარაღება, სრული საშუალებები. სამწუხაროდ ეს ინფორმაცია არ მაქვს.
